Leren en ontwikkelen via de fysieke ervaring.

Meer dan ooit vragen transitieprocessen van leiders dat ze zich verplaatsen in anderen, te verbinden en mensen mee te nemen in hun ideeën. Om dat te kunnen doen is het belangrijk dat je naast je analytisch vermogen ook toegang hebt tot fysieke signalen en in verbinding staat met je gevoelsleven, zelfs als het spannend wordt. Voor velen betekent dit dat ze als het ware het harnas dat ze hebben opgebouwd om te kunnen omgaan met spanning en verantwoordelijkheid, opnieuw moeten leren uittrekken als de situatie daarom vraagt. Stevigheid en raakbaarheid zijn beide nodig als je echt verbinding wilt kunnen maken met anderen.

Vanuit onze achtergrond in de podiumkunsten weten we hoe belangrijk het is om jezelf telkens weer te durven herontdekken, ook de duistere kanten die je hebt weggestopt omdat je ze niet wilt voelen. Die confrontatie is soms keihard, maar het biedt je de kans om nog meer toegang tot je authentieke zelf te krijgen en alles te benutten wat je in je hebt. Dat geeft je zo’n uitgebreid nieuw arsenaal om je te verplaatsen in een ander, te transformeren in de rol die je moet spelen. Als je dan tijdens de première in het theater onder de lampen staat voor het publiek, kun je onder die druk alles uit jezelf halen wat je nodig hebt om in het moment te doen wat nodig is. Goede theaterregisseurs kunnen je aan de hand meenemen in dit proces. Ze laten je voelen dat je jezelf onder druk bloot kunt geven zonder je kracht te verliezen. Dat voel je in je lijf.

Die ervaring vanuit de podiumkunsten heeft ons overtuigd dat lijfelijk leren een zeer krachtige leerweg is, die veel managers en directeuren niet of nauwelijks kennen. Wat je fysiek ervaart, vergeet je niet meer. In onze aanpak zetten we daarom regelmatig het lichaam aan, bijvoorbeeld door een team een bepaalde fysieke beweging te laten maken in voortdurend oogcontact met elkaar. Als de teamleden tegen hun fysieke grens aanlopen, worden ze uitgenodigd toch door te gaan. De regisseur moedigt ze aan in contact te blijven, niet af te haken, maar ook niet meer dan nodig te doen. Zo ontdekken ze dat er achter die fysieke grens een wereld ligt die ze niet kennen. Je ziet mensen veranderen op dat moment, omdat het allemaal gebeurt in contact met anderen. Ook merk je hoe er een flow ontstaat in de groep. Als iemand zich terugtrekt, zakt de energie weg en wordt het voor de anderen zwaarder. Dat gebeurt ook als iemand juist meer gaat doen dan gevraagd. Deze fysieke ervaring helpt mensen om onder grote druk echt in contact te blijven met zichzelf en de ander. Als er een doorgaande beweging ontstaat waarin iedereen voor 100% participeert, voelt het alsof je één bent, zoals in een zwerm vogels of met een groep dansers in een improvisatie. Als het gaat stromen is dat voelbaar. De parallel met de veranderprocessen waarin de deelnemers zitten is treffend en de ervaring is dan ook van grote waarde voor hun leiderschap. Oud-deelnemers vertellen ons dat ze na deze oefening sneller herkennen wanneer ze op een bepaalde manier reageren op spannende situaties. Ze zijn zich bewust van hun eigen patronen, realiseren zich waar ze tegenaan lopen en hebben nu ook een alternatief. Ze hoeven niet de bekende weg te volgen, maar kunnen andere keuzes maken.

Veel leiders hebben in de loop van hun carrière geleerd dat ze kunnen overleven door zich boven de groep te plaatsen, door controle te houden. In de complexe transities van nu werkt dat vaak averechts, omdat je je met anderen meer vanuit gelijkwaardigheid wilt verhouden. Om in je lijf te voelen hoe het is om te verbinden vanuit gelijkwaardigheid en de weerstand te ervaren die dit soms in jezelf oproept werken we met oefeningen gebaseerd op het lichaamswerk van Reich en Löwen. Dat is heel pittig, geeft deelnemers verassende nieuwe inzichten en laat een onuitwisbare indruk achter.”

Kijk voor diverse toepassingen van lichaamswerk en andere fysieke ingangen voor leren en ontwikkelingen bij interventies.

Terug naar benaderingen